Wśród wielu wybitnych postaci podziemia antykomunistycznego niewątpliwie wyróżnili się Bartek i Sztubak. „Bartek” czyli Henryk Flame nazywany też „Królem Podbeskidzia” oraz „Sztubak” czyli Antoni Biegun. Warto jest przybliżyć życiorysy tych dwóch postaci, gdyż zasługują na pamięć.
Bartek, Król Podbeskidzia
Henryk Flame urodził się w 1918 roku na Zaolziu. Podczas wojny był dowódcą Wojska Polskiego, tuż przed jej wybuchem pilotem 2 pułku lotniczego w Krakowie. Pod koniec kampanii wrześniowej został internowany na Węgrzech. Skąd uciekł i działał następnie w konspiracji w okolicy Baraniej Góry i Wisły. Zaczął tworzyć oddział Narodowych Sił Zbrojnych, który z czasem rozbrajał posterunki Milicji czy Urzędu bezpieczeństwa. W 1946 roku zgrupowanie Bartka liczyło już około 300 osób. Podczas walki z komunistami zgrupowanie ostentacyjnie manifestowało swoje poglądy zagrażając realnie reżimowi. 3 maja 1946 roku odznaczyli się odwagą defilując w Wiśle wraz z Bartkiem.
Rys historyczny życia Bartka
Bartek był synem Emeryka oraz Marii, urodzonym na Zaolziu. W 1919 roku wysiedlony przez Czechów do Czechowic. Młody Henryk kształcił się w Bielsku zyskując zawód mechanika ślusarza samolotów. W 1936 roku jako ochotnik zgłosił się do wojska i podjął szkołę wojskową w Bydgoszczy. Którą w 1939 roku ukończył ze stopniem kaprala pilota. Gdy po 17 września Flame został zestrzelony przedostał się na Węgry, gdzie został internowany. Dzięki staraniom rodziny został uznany za przedstawiciela III grupy narodowościowej i Niemca. Bez wątpienia przyczyniło się to do wyzwolenia go z obozu i umożliwiło powrót do Czechowic.
Po powrocie do domu rodzinnego związał się z działalnością konspiracyjną. Założył HAK czyli Harcerską Armię Krajową, która zajmowała się między innymi sabotażem. W 1943 roku dostał powołanie do niemieckiej armii, w wyniku którego uciekł do lasu i zajął się partyzantką. Końcem 1944 roku został zaprzysiężony na żołnierza NSZ. Po wkroczeniu Armii Czerwonej Flame objął stanowisko komendanta lokalnego Komisariatu Milicji Obywatelskiej w Czechowicach. W ten sposób niewątpliwie miał okazję przygotować się do konfrontacji z komunistami. Od 1945 roku gdy musiał uciec do lasu przyjął pseudonim Bartek. W 1947 roku Flame skorzystał z amnestii i ujawnił się w obliczu słabnącego ruchu opozycyjnego i mordów na ludziach podległych Bartkowi. Chociaż na mocy prawa Flame był bezkarny, komuniści dokonali skrytobójczego mordu Bartka w 1947 w Zabrzegu.
Polecamy: Żołnierze wyklęci
Sztubak, człowiek Bartka
Antoni Biegun urodzony w 1924 roku na Żywiecczyźnie nosił pseudonim Sztubak i był oddanym działaczem podziemia organizowanego przez Bartka. Niewątpliwie zasłużony kapitan Wojska Polskiego, zmarł w 2001 roku w Krakowie. Wysiedlony z Milówki na Lubelszczyznę w 1940 roku, zyskał powołanie do Narodowej Organizacji Wojskowej a następnie w 1942 roku aresztowany przez Gestapo. Udał mu się uciec do lasu z wiezienia w Tarnogrodzie. Zaczął walkę partyzancką wraz z innymi „spalonymi”. Przedostał się do Milówki, zagrożony aresztowaniem założył oddział partyzancki w lesie pod Bielskiem. W latach 1945-47 wszedł w skład ugrupowania Flamego. Podobnie jak Flame ujawnił się na mocy prawa o amnestii w 1947 roku. Po tym jak dowiedział się o zabójstwie Bartka ukrywał się w Stargardzie pod zmienionym nazwiskiem.
Nieustanna walka
Ukrywanie się nie przeszkodziło Sztubakowi w walce w podziemiu. W 1947 roku zorganizował Narodowy związek Walki. Niestety 24 lutego 1948 został aresztowany i skazany na 15 lat wiezienia i pozbawienie wszelkiego mienia. Kare odbywał w wiezieniu w Rawiczu i Wronkach, zwolniono go z niej po 8 latach.
